دوره های مختلف مکتب سقاخانه
در دوره ی اول این جنبش هنری بین سال های ۴۱تا۴۳عمدتا شاهد رویکرد زنده رودی ،تناولی و پیلارام به عناصر عامیانه شیعی شامل شمایل نگاریها ،نقوش هندسی ،اشکال طلسم گونه ،اعداد،رنگ های عامیانه،مهرها،قفل ها و شمع ها هستیم .در دوره دوم از سال ۴۳ به بعد هنرمندان این جریان از اشکال هنرهای سنتی ایران به عنوان ماده خام در کار خود استفاده کردند.به طور خلاصه دو گرایش عمده را در توسعه مسیر سقاخانه می توان بر شمرد .اول زنده رودی ،تناولی، پیلارام ، قندریز و عربشاهی از طریق نزدیکی و شباهت ظاهری بین وجه تجریدی هنر های تزیینی سنتی ایران با هنر انتزاعی کهن ، خلق ترکیب های متنوعی از اشکال انتزاعی انجامید .و در انها عناصر تزئینی و اشکال هندسی متعلق به هنر ایرانی اسلامی و خوشنویسی فارسی و عربی مورد توجه قرار گرفت .
و دیگر ناصر اویسی ، ژازه تباتبایی و صادق تبریزی که از طریق اشکال فیگو راتیو همچون پیکر انسان و حیوان در هنر سنتی ایران (از نقش برجسته های سنگی و باستانی و صنایع دستی تا نقاشی های قاجاری ) در این میان تنوعی از تکنیکها و شیوه ها را در زیر یک چتر واحد و پوشش یک نام شاهدیم .زنده رودی توجه خود را به خط و حروف و ترکیبهای تمثیلی معطوف می کند .عربشاهی بیشتر متمایل به انتزاع است .قند ریز عناصر ایرانی را محور تاکید خود قرار داد .و پیلارام بیشتر دلبسته ی فرم های ایجاد شده از خطوط بود .
در دهه ۱۰و ۲۰سیاست اوج گیری مدرن گرایی در زمینه ی فرهنگی و هنری ودیگرزمینه ها ،واکنش های روشنفکران مذهبی بر ضد غرب گرایی از عوامل موثر بر پیدایش مکتب سقاخانه بوده اند .همزمانی مکتب سقاخانه با پست مدرنیسم و تاثیر این سبک در نقاشی سقاخانه ای اشکار است .ویژگی بازگشت به گذشته ،استفاده از نقش مایه های ایرانی با نگاهی نو به ترکیب بندی التقاطی گرایی و تاکید به نشانه ها یاد اور اندیشه های پست مدرن است .
در برابر منتقدان و هنر مندانی که مکتب سقاخانه را به رسمیت شناختندکسانی بودند که جنبش سقاخانه و جریانهای منشعب از ان را هنری التقاطی دانستند وبا دیده ی شک به این جنبش نگریستند.از جمله در همان زمان جلال ال احمد اثار گروه سقاخانه و به ویژه اثار خطی زنده رودی را پرت و پلاهایی خوانده است که فقط به درد پر کردن فضاهای خالی یک تابلو نقاشی میخورد.
امروزه نیز منتقدانی هستند که نقاشی خط را فاقد ارزش خوانده اند و این اظهار نظرهای افراطی به دلیل روند تکامل جنبش سقاخانه بود که به سمت و سوی شکل گرایی شدید پیش می رفت .وتقریبا تابلو ها از نظر معنایی تهی و خالی میشد .
هنرمندان سقاخانه ای در پی ان بودند که اثارشان بازتابی از هنر ایران باشد به گونه ای که مخاطب ایرانی و غیر ایرانی با دیدن اثارشان دریابند هنر مند ان ایرانی است .
